Begin december bracht het onvolprezen weblog De Kale Berg het nieuws. Het monument voor de gestorven Britse wielrenner Tom Simpson lag omver. Hoogstwaarschijnlijk door een storm, want het kan spoken op de Mont Ventoux. Ik zag de foto en twitterde: “Ik zal er geen traan om laten”.
Dat leidde tot een aantal felle reacties in mijn netwerk. Gunde ik de in 1967 op de flanken van de Ventoux gestorven Simpson geen monument? Nou nee, eigenlijk niet. Nou ja, het ding staat er, en het moet er wel blijven. Maar die hele heldencultus eromheen… die zint mij niet.
Het door de storm gevelde Tom Simpson monument op de Mont Ventoux.
Foto: Ruud de Bont
Het heeft wel wat koddigs, vind ik. Uit nieuwsgierigheid (en, toegegeven, omdat ik even op adem moest komen tijdens een klim) heb ik eens bekeken wat fans/bewonderaars/wielertoeristen achterlaten bij het monument, zo’n 1,5 kilometer onder de top. Bi-zar. Binnenbandjes (waarom? Was zijn materiaal niet in orde?), petjes (heb je zelf nodig, zon kan zo verschroeiend heet zijn op de Ventoux), drinkbussen (nogal ironisch als je bedenkt dat doodsoorzaak onder andere uitdroging was)… Ik begrijp er niets van. Het is goed om je doden te gedenken, maar je kunt ook overdrijven. Ik zet in ieder geval altijd extra aan als ik het monument passeer.
...wat fans/bewonderaars/wielertoeristen achterlaten bij het monument. Fotograaf onbekend.
Tom Simpson was geen held. Hij was een fenomenale wielrenner, ongetwijfeld. Als je kijkt naar zijn palmares… Tot vorig jaar gold hij als de beste Britse wielrenner aller tijden. Winst in Ronde van Vlaanderen, Milaan-San Remo, Ronde van Lombardije. Wereldkampioen in 1965. Goede resultaten in de grote rondes. Dan ben je een groot coureur. Dat hij die ranglijst mede aan doping te danken zou hebben, doet daar niets aan af. Er werd veel gepakt in die tijd, en met de kennis van nu is het makkelijk oordelen.
Maar er zijn nogal wat mensen die Simpson wel heel erg in bescherming nemen, om diverse redenen.
Iedereen pakte in die tijd
Als iedereen tevens wist dat prestatiebevorderende middelen verboden waren, maakt je dat dan minder schuldig? Simpson was net zo schuldig, heeft alleen meer pech gehad dan zijn collega’s.
De medische begeleiding was minder goed dan nu
Ongetwijfeld, maar coureurs moeten geweten hebben dat ze risico liepen. Al sinds begin 20e eeuw, bij de Zesdaagsen bijvoorbeeld, werd veel doping gebruikt en werden gezondheidsproblemen van coureurs toegeschreven aan het gebruik.
Simpson stond onder zware druk, hij móest presteren
Zonder meer waar, hij zat in een ploeg die dat jaar minder presteerde en er zou zware druk op hem uitgeoefend zijn om juist in deze zware etappe te presteren. Maar hij was een prof, en die moet weten welke risico’s verantwoord zijn. Simpson viel van zijn fiets door uitputting, maar stapte daarna nog een keer op. Niet slim.
Het is nooit bewezen dat zijn dood mede te wijten was aan drugsgebruik in combinatie met alcohol
Wellicht, maar er zijn ampullen met amfetamine gevonden in zijn shirt. En hij zou cognac dan wel wijn hebben gedronken vooraf. Maar bewijsvoering blijft matig, dat geef ik toe.
Hommage aan Tom Simpson
En zo kunnen we nog wel even doorgaan. De dood van Simpson is ‘goed’ geweest voor de mythevorming rond de Mont Ventoux, maar voor mij ‘hoort het er niet bij’. Ik baal ervan dat mensen mij vragen als ik weer eens op de Ventoux geweest ben hoe het was bij het monument. Ik sta daar niet stil. De Mont Ventoux is voor mij tot nu toe de mooiste berg om per fiets te beklimmen. Vanwege de zwaarte, de lengte, het natuurschoon vooral. Níet omdat daar toevallig een geweldig coureur dood neer is gevallen. Een coureur die wellicht ook de berg heeft onderschat. Want de Mont Ventoux, daar spot je niet mee.
Maar ja, je kunt nou eenmaal niet om het verhaal heen. Bovendien moet ik eerlijk zeggen dat het verhaal van Joanne Simpson, de dochter van Tom, zoals het bijvoorbeeld te zien was in de film Scala Paradisi, mij wel heeft ontroerd. Dus bouw dat monument gerust weer op. Maar zullen we eens stoppen met het neerleggen van al dat wielermateriaal? Volgens mij eer je Simpson en de wielersport ook door een blik opzij, een minzaam knikje, of een saluut. Voor een gevallen renner. Meer is-ie niet.
Conrad Berghoef geeft les, schrijft, leest, fietst en heeft lief.
Blog met toestemming van de auteur overgenomen.
