"Quand le Ventoux porte son chapeau, il pleuvra bientôt"
"Als de Ventoux zijn hoed draagt, m.a.w. als je van beneden de top in de wolken ziet liggen, dan zal het weldra regenen", zegt een spreuk.
De Mont Ventoux is van veraf en van overal te zien. Hij bestaat uit door de vrieskou gebarsten kalksteen en heeft een hoogte van 1.910 m. De bergketen is het gezamenlijk eigendom van veertien gemeenten in de Vaucluse en één, Reilhanette, in de Drôme. De Mont Ventoux is ongeveer 15 km breed en strekt zich van oost naar west uit over een lengte van 25 km. Niets wijst erop dat de berg in de tijd van Petrarca (14de eeuw) dichter bebost was, maar vast staat dat de al dan niet dichte bossen geplunderd werden door ontginning en het houthakken (scheepsbouw in Toulon). De Ventoux dreigde een kale hoop stenen te worden. Op het einde van de vorige eeuw kwam de herbebossing op gang. De Ventoux werd herbeplant met soorten als steeneiken, witte eiken, ceders, beuken, zwarte dennen en lariksen.
Het ontstaan van de berg
De Mont Ventoux is een berg in de Provence, Zuid-Frankrijk, en maakt deel uit van de uitlopers van de Alpen. Geologisch gezien is de Mont Ventoux een kalkstenen berg, die zijn oorsprong vond tijdens het Krijt (ongeveer 145 tot 66 miljoen jaar geleden). De berg is ontstaan door de opheffing van sedimentaire gesteenten tijdens de gebergtevorming van de Alpen, als gevolg van de botsing van de Afrikaanse en Euraziatische tektonische platen.
De oorsprong van de Mont Ventoux begint met de afzetting van kalkstenen lagen op de bodem van een ondiepe zee die het gebied in het Mesozoïcum (vooral tijdens het Krijt) bedekte. Deze lagen werden gedurende miljoenen jaren gevormd door de opeenhoping van zeedieren zoals koraal en schelpdieren, waarvan de skeletten en schelpen uit calciumcarbonaat bestaan.
In een latere periode, tijdens het Cenozoïcum (vanaf ongeveer 66 miljoen jaar geleden), zorgden de enorme tektonische krachten die betrokken waren bij de vorming van de Alpen ervoor dat deze sedimentaire lagen werden geplooid, opgeheven en uiteindelijk boven het huidige zeeniveau kwamen te liggen. Hierdoor ontstond de Mont Ventoux in zijn huidige vorm. Deze geologische processen zijn dus honderden miljoenen jaren oud, hoewel de laatste opheffingen en gebergtevorming waarschijnlijk in de afgelopen 5 miljoen jaar plaatsvonden.
Berg van de wind
De Mont Ventoux wordt de "berg van de wind" genoemd vanwege de extreme windomstandigheden die vaak op de top heersen. De naam "Ventoux" zelf is afgeleid van het woord "vent," wat Frans is voor wind, en weerspiegelt daarmee direct de invloed van de wind op de berg. Er zijn verschillende redenen waarom de wind op de Mont Ventoux zo berucht is:
- Geïsoleerde ligging
De Mont Ventoux staat vrij geïsoleerd in het landschap. Het is de hoogste berg in de wijde omgeving (1.909 meter), wat betekent dat er weinig andere bergen of natuurlijke obstakels zijn die de wind tegenhouden of afzwakken. Hierdoor kan de wind vrij ongestoord over het open terrein waaien en aan kracht winnen. - Meteorologische invloeden
De Mont Ventoux ligt op een plek waar verschillende luchtstromen samenkomen. Dit zorgt vaak voor sterke winden, vooral als de Mistral (een sterke, koude wind uit het noorden) door de Rhônevallei blaast. De Mistral kan op de top van de Mont Ventoux bijzonder krachtig zijn. - Hoge snelheid van de wind
Op de top van de berg kunnen windstoten regelmatig snelheden van meer dan 100 km/u bereiken, en soms zelfs tot 300 km/u. Dit maakt de wind op de Ventoux extreem en gevaarlijk, vooral voor fietsers en wandelaars. - Kale top
De top van de Mont Ventoux is kaal en rotsachtig, zonder bomen of begroeiing die de wind zouden kunnen dempen. Dit vergroot het gevoel van blootstelling aan de elementen, wat het nog meer een “windberg” maakt.
Deze combinatie van factoren maakt de Mont Ventoux berucht vanwege zijn onvoorspelbare en vaak zeer sterke winden, vandaar zijn bijnaam: de Reus van de Provence of de berg van de wind.
De mistral waait regelmatig in de regio, vaak meerdere keren per maand, vooral in de winter en het vroege voorjaar, maar ook in de zomer kan de wind actief zijn, zij het minder koud.
Hoewel de mistral de dominante wind is, kunnen er ook andere winden waaien, zoals de sirocco, een hete zuidelijke wind uit de Sahara, die af en toe warme en droge lucht naar de regio kan brengen. Toch is het vooral de mistral die de windomstandigheden op de Mont Ventoux domineert en zo bepalend is voor het ruige weer op de berg.
De zuidkant van de kale berg, een paar kilometer vóór de top.
De top van de Mont Ventoux op Google Maps
Je kan de kaart in- en uitzoomen en verplaatsen.
De Mont Ventoux gezien vanuit het zuiden
Kale berg
De Mont Ventoux wordt de kale berg genoemd vanwege zijn opvallende, boomloze en rotsachtige top. Dit kale, witte landschap ontstaat door de volgende factoren:
- Geen vegetatie op de top: De bovenste 200-300 meter van de Mont Ventoux is vrijwel volledig kaal, zonder bomen of dichte begroeiing. Dit komt vooral doordat op deze hoogte de omstandigheden te zwaar zijn voor bomen en planten om te overleven. De harde wind, zoals de mistral, de extreme temperaturen en de rotsachtige ondergrond maken het moeilijk voor vegetatie om te groeien.
- Kalksteen: De berg bestaat voornamelijk uit kalksteen, dat een witte kleur heeft. Dit zorgt ervoor dat de top er van een afstand uitziet als een kale, bleke plek, vooral in de zomer wanneer er geen sneeuw ligt. De weerkaatsing van zonlicht op deze witte rotsen versterkt de heldere, "blote" uitstraling van de top.
- Extreme weersomstandigheden: De Mont Ventoux is blootgesteld aan extreme weersomstandigheden, met koude winters, hete zomers, en sterke wind het hele jaar door. Deze zware omstandigheden beperken de flora tot lagere delen van de berg, terwijl het bovenste deel kaal en desolaat blijft.
Deze combinatie van een rotsachtige, boomloze top en de zichtbare witte kalksteen geeft de Mont Ventoux zijn bijnaam: de kale berg. Dit landschap is kenmerkend voor de berg en maakt het een iconisch beeld in de regio, met een bijna maanachtige uitstraling, vooral op de top.
Een immense wand van kalkstenen omzoomt de weg door het maanlandschap.
Paradijs voor botanisten
Boven de laatste bomen wordt het houtgewas enkel nog vertegenwoordigd door jeneverbes, die door de wind wordt platgeblazen tot een groen tapijt. Vanaf ongeveer 1.600 m hoogte klampen kleine taaie bloemetjes in felle kleuren zich stevig vast aan de keien (de flora die hier op 1.800 à 1.900 m hoogte groeit, vindt men in de Alpen pas boven de 2.000 m). De bloemenrijkdom van de Ventoux, een berg van diverse soorten kalksteen en met sterke temperatuurverschillen tussen de top en de voet, is sinds eeuwen een paradijs voor botanisten.
Een beklimming tijdens de herfst is betoverend, door het veelkleurige gebladerte. In de lente, tijdens de bloeitijd, wordt de Ventoux een reusachtige bijenkorf: al de imkers van de naburige dorpen plaatsen er hun bijenkorven.
Alyssum alpestre, een van de vele plantensoorten op de Mont Ventoux. De bloemenrijkdom van de Ventoux is sinds eeuwen een paradijs voor botanisten.
De top van de berg
Op de top van de Mont Ventoux is er een uniek en indrukwekkend landschap te zien, dat vooral wordt gekenmerkt door de kale, rotsachtige omgeving en het panoramische uitzicht. Enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden en kenmerken van de top zijn:
- Observatoire en witte toren
Een opvallend gebouw op de top is het oude meteorologisch observatorium, dat met zijn witte toren een herkenningspunt vormt. Dit gebouw wordt niet meer gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, maar is een iconisch deel van de Mont Ventoux. De toren en de witte, kale omgeving geven de top een bijna buitenaardse uitstraling. Rechts in het grote witte gebouw is een souvenirwinkeltje. De gehele top is van 2020 tot 2021 geheel gerenoveerd. - Bruine toren
De bruin gekleurde met hou beklede toren op de noordkant wordt nu gebruikt door telecomprovider Orange. Ook is hierin het weerstation gevestigd. - Panoramisch uitzicht
Vanaf de top heb je bij helder weer een spectaculair uitzicht over de omliggende regio. Je kunt uitkijken over de Provence, de Rhônevallei, en zelfs verder, tot aan de Alpen in het noorden en de Middellandse Zee in het zuiden. Het uitzicht is een van de hoogtepunten voor wandelaars en fietsers die de top bereiken. - Radarbol
Aan de westkant van de berg staat een opvallende witte bol. Hierin is een radarpost gevestigd. - Bar restaurant Vendran
Ligt op de zuidhelling, iets onder de top. Het terras biedt uitzicht over de Plaine de Vaucluse. - Kapel Sainte-Croix
De kapel Sainte-Croix du Mont Ventoux - Kapel van het Heilige Kruis - dankt haar naam aan het relikwie van het Ware Kruis dat zij herbergde. De kapel ligt op de zuidelijke helling van de Mont Ventoux, net onder de bergkam. - Monument Brugge-Mont Ventoux
Net boven de Col des Tempêtes het gedenkteken voor alle wielrenners 'voor hun moed en volharding'. - Col des Tempêtes
Iets onder de top aan de zuid-oostkant ligt deze Pas der Stormen. Het gebied is in 2023 ontdaan van puin en restanten van een voormalige radarinstallatie. - Herdenkingsmonument van Tom Simpson
Op de zuidflank, iets onder de top, bevindt zich een herdenkingsmonument voor Tom Simpson, een Britse wielrenner die in 1967 tijdens de Tour de France tragisch overleed door uitputting en hitte. Dit monument is een pelgrimsoord voor wielerliefhebbers en een symbool van de zware omstandigheden die de Mont Ventoux typeren. - Rotsachtig maanlandschap
De top van de Mont Ventoux staat bekend om zijn maanachtige landschap. De bovenste delen van de berg zijn bedekt met witte kalkstenen rotsen, waardoor het lijkt alsof je je op een andere planeet bevindt. Deze kale, steenachtige omgeving draagt bij aan de bijnaam de kale berg. - Sneeuw in de winter
In de wintermaanden ligt er vaak sneeuw op de top van de Mont Ventoux, ondanks de zuidelijke ligging. Dit maakt het een populaire plek voor winterwandelaars en geeft het landschap een nog meer desolaat en bijzonder karakter. Bij voldoende sneeuw kun je er skiën.
Bezoekers van de Mont Ventoux ervaren de top als een unieke plek, vooral vanwege de combinatie van de dramatische, kale omgeving en het adembenemende uitzicht. Het is zowel voor natuurliefhebbers als sporters een bijzondere ervaring om deze iconische plek te bereiken.
De top van de Ventoux, gezien vanuit een vliegtuig. Foto: De Kale Berg.
De witte en de bruine toren worden gebruikt voor telecommunicatie
De markante witte toren met "raket" of "vuurpijl".
Het souvenirwinkeltje op de top. De hoogte- en richtingborden hangen er allang niet meer.
Het huidige bord met de hoogteaanduiding op de top. Hier maak je een selfie of laat je je fotograferen.
Het grote witte gebouw krijgt een nieuwe verflaag, september 2011.
De bruine houten toren
Chapelle Sainte Croix, net onder de top van de Mont Ventoux
Het altaar in de chapelle Sainte Croix ligt bezaaid met stenen en 'steenmannetjes'.
Vlieg met me mee... naar de top van de Mont Ventoux - VIDEO
YOUTUBE PLAATST COOKIES. JE KAN ZE UITSCHAKELEN IN JE BROWSER.
Koud
De top van de kale berg is bedekt met sneeuw.
De Mont Ventoux is blootgesteld aan extreme weersomstandigheden. De temperatuur op de top kan in de winter dalen tot -27°C. Kans op sneeuwbuien van november tot mei. De weg naar de top is in principe van midden november tot midden april voor het verkeer gesloten tussen enzerzijds Chalet Reynard en de top en anderzijds tussen Mont Serein en de top. Ongelooflijk mooie zonsopgangen en zonsondergangen. Een aanrader!
Skistation Mont Serein. Foto: website stationdumontserein.com.
De temperatuur op de top kan in de winter dalen tot -27°C.
IJsvorming op de markeringspalen.
